Van de hoge energieprijzen heeft de familie Udink in Markelo (Ov.) geen last. Sinds eind 2021 zijn ze dankzij een mono-mestvergister zelfvoorzienend in hun energiebehoefte en leveren ze een derde deel van de opgewekte stroom terug aan het net. Met de aanpassingen aan hun stal daalde de ammoniak- en methaanemissie met zo’n 50-60%. Een inspirerend voorbeeld dat goed doet volgen in de buurt.
Het begon allemaal in mei 2020 met een telefoontje van FrieslandCampina. Of ze interesse hadden in deelname aan het Jumpstart-programma? Met dit programma stimuleert het zuivelbedrijf haar leden tot opwekking van duurzame energie en reductie van uitstoot van broeikasgas met de inzet van een mono-mestvergister. Na een eerste verkenning bij de gemeente en enkele adviesgesprekken raakten Henk en Alina steeds enthousiaster en besloten ze het avontuur aan te gaan.
Op advies van hun melkveespecialist Martin Keuper betrokken ze Niels ter Voorde van FarmConsult erbij. Niels had reeds veel ervaring met vergunningaanvragen bij soortgelijke trajecten en zijn doortastende werkwijze sprak de familie Udink erg aan. “Niels is een fanatieke adviseur. Een echte aanpakker, die doet wat hij zegt. We hadden vanaf het begin een klik met hem”, vertelt Alina. De benodigde vergunningen werden in delen aangevraagd. Zo konden ze eerder starten met de bouw van de mestvergister en de stal, wat voor de SDE++ subsidie belangrijk was. Alina en Henk informeerden persoonlijk de buurt, zodat ze eventuele zorgen om het onbekende direct weg konden nemen. “Het was erg prettig dat Niels de complete vergunningaanvraag op zich nam, omdat we met de verbouwing al genoeg aan ons hoofd hadden. Dankzij Niels’ expertise en netwerk verliep de aanvraag heel vlot en in maart 2021 was de mono-mestvergister al gereed.
Stap twee was de verlenging van de ligboxenstal voor een inpandige mestafstortput, huisvesting van de droge koeien en 80 extra melkkoeien. De bestaande roostervloer werd voorzien van een rubberen Dairy Welfare vloer met profiel en urinegoot. Een scraper schuift elk uur de mest in de put. “Door mest en urine te scheiden op de vloer en snel af te voeren, daalt de ammoniakuitstoot met zo’n 50%”, legt Niels ter Voorde uit. “Uitbreiding van de veestapel bleek interessant om de capaciteit van de mestvergister optimaal te benutten en de investering sneller terug te verdienen”, vult Alina aan. Als laatste onderdeel is de kapschuur gebouwd en een mestsilo van 2.300 m3 voor na-opslag van het digestaat (restproduct na mestvergisting). In de kapschuur bevinden zich tevens de digestaatscheider en de droogunit.
Inmiddels draait de mestvergister 24/7. Vier keer per dag wordt de verse mest vanuit de afstortput in de vergister gepompt. De aanwezige bacteriën in de vergister zetten een deel van de organische stof in de mest om in methaan. Het methaangas gaat in een zeecontainer, waar een verbrandingsmotor het omzet in elektriciteit. Het digestaat gaat naar de na-opslag en wordt gescheiden in een dunne en dikke fractie. De dikke fractie wordt gedroogd en gaat als biobedding in de ligboxen van de koeien. De dunne fractie gebruikt de familie Udink als hoogkwalitatieve meststof op eigen land. “Dit is veel makkelijker toe te dienen dan drijfmest, geeft minder ammoniakemissie en een betere gewasopbrengst”, weet Alina inmiddels uit eigen ervaring.
Jaarlijks produceert de mono-mestvergister 350.000 kWh stroom. Twee derde gebruiken ze zelf en een derde deel levert de familie Udink terug aan het net. Daarmee zijn ze als bedrijf volledig zelfvoorzienend in energie proberen ze de kringloop zo veel als mogelijk rond te maken. De warmte van de vergister en de motoren gebruiken ze om water te verwarmen tot 95-98 °C. Dit leveren ze aan de gemeente, die het gebruikt in de onkruidbestrijding.
Samen met een aantal andere boeren uit het buurtschap verdiept Alina zich nu in een nieuw project: als ook deze boeren een mono-mestvergister aanschaffen, dan produceren ze gezamenlijk genoeg biogas om nabijgelegen bedrijven zoals FrieslandCampina en ForFarmers te voorzien van biogas. Een andere optie is om dit biogas op te waarderen tot groen gas om te leveren aan het net. Mooie projecten, die bijdragen aan de energietransitie in Nederland. “Ik vind het belangrijk en leuk om collega-boeren te inspireren en motiveren. Laten zien wat er wél kan. Ook met 80 koeien hou je dan bestaansrecht. Je moet even die drempel over, maar dan zul je zien dat het kan. Daar zet ik me graag voor in”, besluit Alina haar verhaal.
Heeft u ook plannen voor mestvergisting of verbouw van uw stallen? Een goed begin is het halve werk. Laat u vooraf adviseren over duurzame oplossingen én een goed werkende stal. FarmConsult heeft hiervoor alle disciplines in huis. Van specialisten in agrarische vergunningen, bestemmingsplanprocedures, subsidies, stalontwerp en klimaatadvies tot advies over mestbewerking, wetgeving en juridische zaken. Neem gerust contact met ons op via ons contactformulier of bel met 0573 - 28 89 89.